W niedzielę 10 września 2023 roku w Markowej miała miejsce beatyfikacja rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów, którzy wraz z siedmiorgiem dzieci oddali życie ratując rodziny żydowskie w czasie II wojny światowej. Była to beatyfikacja bez precedensu, ponieważ po raz pierwszy cała rodzina została wyniesiona na ołtarze i pierwszy raz zostało beatyfikowane dziecko jeszcze nienarodzone.
W tej uroczystości na miejscowym stadionie wzięło udział ponad 32 tysiące wiernych, prawie tysiąc kapłanów, 80 biskupów i kardynałów, gości z Polski i zagranicy. Wśród obecnych byli także pielgrzymi z naszej parafii z ks. Januszem na czele (w ramach grupy pielgrzymkowej z Dąbrowy Tarnowskiej). Uroczystej Mszy świętej o godzinie o 1000 przewodniczył wysłannik papieski, prefekt dykasterii spraw kanonizacyjnych, kardynał Marcello Semeraro.
Warto bliżej poznać tę wyjątkową rodzinę.
Rodzina Józefa i Wiktorii Ulmów mieszkała na początku XX wieku w Markowej na Podkarpaciu. Cieszyli się siedmiorgiem dzieci. Józef jako głowa rodziny, troskę o najbliższych łączył z ciężką pracą na roli. Był przy tym otwarty na rozwój i zdobywanie wiedzy. Mimo trudu, jaki wkładał w prowadzenie gospodarstwa, potrafił znaleźć czas, aby oddawać się pasji fotografii, pszczelarstwu, hodowli jedwabników, introligatorstwu i sadownictwu. Sam skonstruował aparat fotograficzny i wiatrak, który służył do wytwarzania energii elektrycznej. Pasja do fotografii służyła Józefowi do utrwalania nie tylko życia najbliższych, ale również miejscowych wydarzeń, uroczystości kościelnych i rodzinnych. Robił także zdjęcia na zamówienie, portrety do dokumentów, dzięki czemu był znany na całą okolicę. Inspirował innych nie tylko swoimi pasjami, ale ciągłą gotowością do pomocy i służenia radą. Wiktoria Ulma, z domu Niemczak, to wzorowa, kochająca żona i matka, dbająca o dobre i katolickie wychowanie dzieci. Pochodziła z domu, gdzie kierowano się zasadą, że żaden człowiek proszący o pomoc nie może zostać odprawiony bez pomocy. Zawsze była oparciem dla swojego męża, a w chwili próby, gdy przyszło im podjąć decyzję o przyjęciu pod swój dach zagrożonych śmiercią Żydów dała świadectwo swojej miłości do innych. Starała się wprowadzać życzliwą i przyjazną atmosferę w domu, podkreślając, że rodzina powinna opierać się na wzajemnym szacunku, życzliwości i oddaniu. Józef i Wiktoria pobrali się 7 lipca 1935 roku w miejscowym kościele. Wkrótce rodzina zaczęła się powiększać. Urodziły się kolejno: Stasia, Basia, Władziu, Franuś, Antoś i Marysia, a w chwili tragicznej śmierci Wiktoria była w stanie błogosławionym z kolejnym dzieckiem. Swoje małżeństwo Ulmowie traktowali jako wspólnotę ludzi darzących się zaufaniem, miłością oraz dążeniem do świętości poprzez wierne wykonywanie swoich codziennych obowiązków. W ich życiu realizowała się istota sakramentu małżeństwa, w którym sam Chrystus „pozostaje z nimi, daje im moc pójścia za Nim i wzięcia na siebie swojego krzyża, podnoszenia się po upadkach, przebaczania sobie wzajemnie, wzajemnego noszenia swoich ciężarów” (Katechizm Kościoła Katolickiego, 1642). Ich ludzka miłość została przez łaskę sakramentu małżeństwa oczyszczona, doprowadzona do pełni i przez moc Ducha Świętego przenikała ich życie wiary, nadziei i miłości. Zwyczajność ich małżeństwa opierała się na prawdziwych i konkretnych gestach, poprzez które Bóg ma swoje mieszkanie w tej różnorodności darów i spotkań. Żyli obietnicami złożonymi w dzień ślubu, realizując co dzień przymierze wiernej miłości małżeńskiej. Jak stwierdził papież Franciszek podczas audiencji w dniu 28 listopada 2022 r. rodzina Józefa i Wiktorii Ulmów winna być „przykładem wierności Bogu i Jego przykazaniom, miłości bliźniego oraz szacunku dla ludzkiej godności”. Byli zatroskani o dobre wychowanie swoich dzieci, w oparciu o wartości ewangeliczne. Prowadzili oni życie wiary pod własnym dachem. Przekazywali dzieciom żywą wiarę poprzez przykład życia i naukę modlitwy. Dzieci uczyły się rozmawiać z Bogiem, widząc jak czynili to rodzice. W modlitwie rodzinnej odnajdywali umocnienie do ponoszenia codziennych ofiar i świadczenia o Chrystusie. Ulmowie uczyli swe dzieci okazywania Bogu czci zarówno w kościele, jak i w domu rodzinnym. Wprowadzali w przeżywanie Mszy świętej jak i praktykowanie miłości bliźniego. Wiktoria jako kochająca matka, poświęcała czas swoim dzieciom, pomagając im w nauce, dbając o ich wychowanie i wykształcenie. Z przekazów świadków wiemy, że uczyła dzieci prac domowych oraz porządkowych w domu i otoczeniu, opieki nad młodszym rodzeństwem i wzajemnej troski o siebie. Cieszyła ją atmosfera miłości panująca między rodzeństwem. Obserwowała, jak tworzyły wspólnotę podczas pracy, zabawy, spacerów jak i modlitwy. Natomiast Józef uczył swoje dzieci pracy w gospodarstwie i w sadzie, odpowiadał na ich liczne pytania. Życie nowych błogosławionych Kościoła Józefa i Wiktorii składało się z niezliczonych ofiar i uczynków miłości dnia codziennego. Owocem przyjęcia tego stylu życia stała się heroiczna decyzja pomocy skazanym na zagładę Żydom. Nie była ona pochopna, lecz wynikająca z lektury Słowa Bożego, które kształtowało ich serca i umysły, a tym samym postawę wobec bliźniego. Biblia była dla nich autentyczną księgą życia, co potwierdzają podkreślone fragmenty Ewangelii, szczególnie przypowieść o Miłosiernym Samarytaninie. Ulmowie, starając się żyć jak Chrystus, realizując na co dzień przykazanie miłości, byli gotowi oddać swoje życie za bliźnich. Józef i Wiktoria zdecydowali się przyjąć ośmioro Żydów, mimo groźby kary śmierci ze strony Niemców za pomoc w ukrywaniu Żydów. Na strychu ich niewielkiego domu schroniły się trzy rodziny: Goldmanów, Grünfeldów i Didnerów. Przez wiele miesięcy zapewniali im dach nad głową oraz wyżywienie, co w czasie wojny było nie lada wyzwaniem. Ich pełna ofiarności postawa miała swój tragiczny finał 24 marca 1944 roku. Wtedy do ich domu wtargnęli niemieccy naziści, którzy w okrutny sposób rozstrzelali ukrywanych Żydów, a następnie na oczach dzieci zamordowano Józefa i Wiktorię. Dopełnieniem tragedii było zabicie dzieci. Józef i Wiktoria Ulmowie, mając absolutną świadomość ryzyka, poświęcili życie, aby ratować Żydów będących w potrzebie. Ich heroiczna postawa jest świadectwem tego, że miłość jest mocniejsza niż śmierć.
RAMOWY PROGRAM UROCZYSTOŚCI BEATYFIKACJI JÓZEFA I WIKTORII ULMÓW WRAZ Z ICH SIEDMIORGIEM DZIECI W MARKOWEJ
SOBOTA
PODKARPACKIE ŚWIĘTO MŁODZIEŻY Z RODZINĄ ULMÓW W MARKOWEJ
A) CZĘŚĆ DOPOŁUDNIOWA (od rana do 12.30) – dla zgłoszonych wcześniej w ramach Diakonii Muzycznej AP, OAZY, RAM, KSM:
B) CZĘŚĆ POPOŁUDNIOWA (od 12.30 do 17.30)
Program dla wszystkich młodych, bez zapisów, bez opłat (wstęp wolny), jednak o własnym prowiancie i bez możliwości noclegu (po wieczornym koncercie trzeba opuścić Markową):
12:30 Studio Radia Fara (transmisja radiowo-telewizyjna)
12:45 Tańce integracyjne (kadra Duszpasterza Młodzieży Archidiecezji Przemyskiej)
13:00 Koncert Diakonii Muzycznej Ruchu Światło-Życie Archidiecezji Przemyskiej
13:30 Studio Radia Fara
13:45 Sztuka teatralna o Rodzinie Ulmów Powołani do Miłości (Obsada: Młodzież z ZSEIO w Przemyślu, scenariusz: Maria Szulikowska, reżyseria: ks. Marcin Wilk, oprawa muzyczna: dr Monika Brewczak i Diakonia Muzyczna Archidiecezji Przemyskiej)
15:00 Studio Radia Fara
15:15 Nabożeństwo Powołani do świętości (organizowane przez Duszpasterstwo Młodzieży diecezji: rzeszowskiej, sandomierskiej i zamojsko-lubaczowskiej)
16:00 Studio Radia Fara
16:15 Koncert zespołu NiemaGOtu
17:30 Studio Radia Fara i zakończenie drugiej części, przejście na Wielki Koncert na stadionie
C) CZĘŚĆ WIECZORNA – 18:00
Wielki Koncert z okazji beatyfikacji pt. „Nie ma większej miłości” J 15,13
(na stadionie, scena główna w miejscu beatyfikacji, wstęp wolny)
Promocja Rodziny Ulmów oraz ich „przesłania” dla czasów współczesnych. Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Sadurski
Po zakończeniu wszyscy niezgłoszeni wcześniej na nocleg muszą opuścić Markową od razu po wieczornym koncercie.
NIEDZIELA
DZIEŃ BEATYFIKACJI RODZINY ULMÓW W MARKOWEJ
7.30 – SZTUKA O RODZINIE ULMÓW “POWOŁANI DO MIŁOŚCI”
9.20 – MODLITWY I STOSOWNE KOMENTARZE LITURGICZNE
10.00 – GŁÓWNA MSZA ŚW. BEATYFIKACYJNA
12.00 – POŁĄCZENIE Z WATYKANEM I MODLITWA „ANIOŁ PAŃSKI”
12.15 – PROGRAM SŁOWNO-MUZYCZNY W OCZEKIWANIU NA MOŻLIWOŚĆ OPUSZCZENIA SEKTORÓW.
16.00 – MODLITWY NA CMENTARZU W JAGIELLE, GDZIE ZOSTALI POCHOWANI ŻYDZI, ZAMORDOWANI WRAZ Z RODZINĄ ULMÓW.
Wszechmogący wieczny Boże, dziękujemy Ci za świadectwo heroicznej miłości małżonków Józefa i Wiktorii z dziećmi, którzy oddali swoje życie ratując prześladowanych Żydów. Niech ich modlitwy oraz przykład wspierają rodziny w chrześcijańskim życiu i pomagają wszystkim kroczyć prawdziwą drogą świętości. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.